Την κεντρική ομιλία στο Μνημόσυνο Ηρώων Εκτελεσθέντων στα Δικαστήρια της Αμάσειας, πραγματοποίησε ο Αντιστράτηγος εν αποστρατεία, Λάζαρος Καμπουρίδης, με θέμα «Η σημασία της θυσίας των Ελλήνων του Πόντου και Ανατολής στα Δικαστήρια της Αμασείας», κατά την τελετή μνήμης που έγινε πρωί της Κυριακής 29 Σεπτεμβρίου 2024, στο υπό διαμόρφωση Μητροπολιτικό Πάρκο «Παύλου Μελά», στη μνημείο μπροστά στο μνημείο του Εθνομάρτυρα του Πόντου Νίκο Καπετανίδη.
Στην ομιλία του ο Αντιστράτηγος ε.α. Λάζαρος Καμπουρίδης, ανέφερε:
Κύριε Δήμαρχε, εκπρόσωποι του Ελληνικού Κοινοβουλίου, εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, εκπρόσωποι πολιτικών κομμάτων, κυρίες και κύριοι.
Σήμερα είναι ημέρα μνήμης, ημέρα τιμής, ημέρα περισυλλογής και προσευχής.
Σήμερα τιμούμε την θυσία των Ελλήνων προκρίτων οι οποίοι μαρτύρησαν στις αγχόνες των βαρβάρων στην Αμάσεια στα γνωστά Δικαστήρια της Ανεξαρτησίας.
Ιστορικό
Στον Πόντο μετά τις μεταρρυθμίσεις του 1856 με το σουλτανικό Διάταγμα το «Χάττι Χουμαγιούν» βελτιώθηκε η θέση των υπόδουλων Ελλήνων της περιοχής και άρχισε η οικονομική ανάπτυξη του τόπου.
Στις αρχές του 1900, το εμπόριο σ’ ολόκληρο τον Πόντο είχε περάσει στα χέρια των Ελλήνων και εν μέρει των Αρμενίων.
Οι Τούρκοι όμως αποφάσισαν την εξόντωση των χριστιανών.
Η απόφαση για την εξόντωσή τους λήφθηκε από τους Νεότουρκους το 1911, εφαρμόστηκε κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και ολοκληρώθηκε από τον Μουσταφά Κεμάλ (1919-23).
Με την επανάσταση του 1908 επικράτησαν οι Νεότουρκοι, με το Συνδικάτο «Ένωση και Πρόοδος» και σταδιακά αποκάλυψαν το πραγματικό τους πρόσωπο. Στόχος τους υπήρξε η μετατροπή της πολυεθνικής Οθωμανικής αυτοκρατορίας σε εθνικό Τουρκικό κράτος με την εξόντωση και τον εκτουρκισμό των άλλων λαών. Έτσι οι Νεότουρκοι κήρυξαν οικονομικό πόλεμο σε καθετί ελληνικό.
Η πρώτη φάση της ποντιακής γενοκτονίας έλαβε προσωρινό τέλος με την λήξη του Α’ Π.Π.
Στις 19 Μαΐου 1919, άρχισε η δεύτερη φάση της Ποντιακής γενοκτονίας.
Τότε ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάσθηκε στη Σαμψούντα ως απεσταλμένος της οθωμανικής κυβερνήσεως, με την ιδιότητα του επιθεωρητή της «Παραινετικής Επιτροπής».
Αυτό που δεν πέτυχε το σουλτανικό καθεστώς στους πέντε αιώνες της τυραννικής διοίκησής του, να εξοντώσει δηλαδή τον ελληνισμό του Πόντου και της Ιωνίας, το πέτυχε μέσα σε λίγα χρόνια ο Κεμάλ.
Παράλληλα ο Κεμάλ έθεσε σε εφαρμογή και το σχέδιο εξόντωσης των προκρίτων της περιοχής. Στόχος του ήταν η οργάνωση άτυπων συνοπτικών δικών και άμεσων εκτελέσεων των εκπροσώπων της ελληνικής κοινότητας του Πόντου. Με αυτό τον τρόπο θα επιτύγχαναν την μαζική εξόντωσή τους, στη βάση του σχεδίου της ολοκλήρωσης της γενοκτονίας.
Έτσι οργανώθηκαν τα λεγόμενα "Δικαστήρια Ανεξαρτησίας" στην Αμάσεια. Η επιλογή της πόλης δεν ήταν τυχαία, καθώς βρισκόταν μακριά από τα προξενεία δυτικών χωρών, με σκοπό να αποφευχθεί η παρουσία αντιπροσώπων τους. Οι δίκες θεωρήθηκαν από την τουρκική ηγεσία ως καθαρά "εσωτερική υπόθεση".
Από τον Δεκέμβριο του 1920, τα όργανα του καθεστώτος του Μουσταφά Κεμάλ εξαπέλυσαν κύμα μαζικών συλλήψεων εξεχουσών προσωπικοτήτων του Πόντου, τους οποίους φυλάκισαν στην Αμάσεια.
Τα δικαστήρια ξεκίνησαν τον Αύγουστο του 1921. Παρ' όλα αυτά δεν παρουσιάστηκαν ποτέ συγκεκριμένα στοιχεία από το κατηγορητήριο που να συνδέει τους κατηγορούμενους με αντιτουρκική δραστηριότητα.
Μόνο σε περιορισμένες περιπτώσεις εκτοξεύτηκαν αόριστοι ισχυρισμοί για υποστήριξη του ρωσικού στρατού κατά του διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου.
Το κατηγορητήριο των Τούρκων εθνικιστών ισχυρίστηκε ότι αισθανόταν εθνικά θιγμένο, όταν αντιλήφθηκε ότι οι αθλητικές ενδυμασίες της ελληνικής ποδοσφαιρικής ομάδας «Πόντος Μερτζιφούντος», είχαν γαλάζια και λευκά χρώματα, όπως και η ελληνική σημαία.
Ύστερα από συνοπτικές διαδικασίες, στις οποίες εκτοξεύτηκε σωρεία ύβρεων και εξευτελιστικών σχολίων προς τους κατηγορουμένους από τον δικαστή, οι καταδικαστικές αποφάσεις προέβλεπαν θάνατο δι' απαγχονισμού.
Με ένα γενικό κατηγορητήριο το οποίο συνέδεε τους κατηγορουμένους με το κίνημα αυτοδιάθεσης του Πόντου οι πρόκριτοι οδηγήθηκαν στον θάνατο.
Οι θανατικές ποινές εκτελέστηκαν άμεσα.
Ως αποτέλεσμα, από τις 20 Αυγούστου ως τις 21 Σεπτεμβρίου 1921, απαγχονίστηκαν 117 αντιπρόσωποι των Ποντίων. Οι επιφανείς Τραπεζούντιοι απαγχονίστηκαν λίγες ημέρες αργότερα στις 29 Σεπτεμβρίου 1921, σαν σήμερα. Ο συνολικός όμως αριθμός των θυμάτων στην Αμάσεια είναι άγνωστος, ενώ εκτμάται ότι συνολικά περίπου 400 με 450 Πόντιοι εκτελέστηκαν στην κεντρική πλατεία της πόλης. Στις 25 Σεπτεμβρίου, τοπική τουρκική εφημερίδα δημοσίευσε το ονόματα 155 εξεχουσών προσωπικοτήτων των Ελλήνων του Πόντου που απαγχονίστηκαν εκεί.
Οι εκτελεσθέντες προερχόταν από τον Πόντο, την Θράκη, νησιά του Αιγαίου, και άλλες περιοχές και ήταν πολιτικοί, δημοσιογράφοι, εκπρόσωποι του θρησκευτικού βίου της τοπικής ελληνικής κοινότητας κ.α..
Τα άψυχα σώματα των ηρώων παρέμειναν στην αγχόνη σε κοινή θέα στην κεντρική πλατεία της πόλης της Αμάσειας.
Μεταξύ των απαγχονισθέντων παραπέμφθηκε στα ψευδο-δικαστήρια της Αμάσειας και ο Εθνομάρτυρας δημοσιογράφος, Νίκος Καπετανίδης ο οποίος απαγχονίστηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 1921, αψηφώντας τον θάνατο και φωνάζοντας «Ζήτω η Ελλάς».
Έγραψε ο ίδιος: «δεν πειράζει αν λείψουν και μερικά κεφάλια σαν το δικό μου… Χαλάλι για την Eλεύθερη Πατρίδα».
Πόσο βαθύ και ηρωικό το παράδειγμα και το μήνυμά του για τις επόμενες γενιές!!!
Η αύρα του ηρωισμού και της θυσίας είναι έκδηλη για όλους εμάς που επισκεφθήκαμε την Αμάσεια.
Το σημερινό μήνυμα
Το μήνυμα της θυσίας των ηρώων στην Αμάσεια είναι επίκαιρο όσο ποτέ άλλοτε.
Το «Ζήτω η Ελλάς» του Νίκου Καπετανίδη στην αγχόνη το οποίο ακούσθηκε σε κάθε γωνιά του Πόντου, της Μικράς Ασίας, της Θράκης, της Ανατολικής Ρωμυλίας, της Ηπείρου, του Αιγαίου, της Κύπρου, της Κρήτης, του Μοριά και κάθε γωνιάς του Ελληνισμού, αποτελεί ένα διαχρονικό μήνυμα ηθικού, υπερηφάνειας και αντίστασης ειδικότερα όμως σήμερα.
Σήμερα, που γίνεται ξεκάθαρο ότι οι βάρβαροι επιδιώκουν με συγκεκριμένο σχέδιο την εξαφάνιση του Ελληνισμού.
Σήμερα, που ο Εθνικός Όρκος της Τουρκίας θεσμοθετήθηκε στα τουρκικά σχολικά βιβλία και απειλεί να ακρωτηριάσει την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας και να καταπιεί ολόκληρη την Κύπρο.
Σήμερα, που η τουρκική επιθετικότητα επιδιώκει την φιλανδοποίηση της Ελλάδας και την εξαφάνιση της Κύπρου.
Σήμερα, που η τουρκική βαρβαρότητα βλέπει τον Πόντο ως απειλή και απαγορεύει τις επισκέψεις προσκυνητών στα ιερά χώματά του.
Σήμερα, που στοχοποιούνται από τους Τούρκους τα θρησκευτικά και εθνικά μας σύμβολα καθώς και τα έξοχα πολιτισμικά μας μνημεία.
Σήμερα, που ο λαίμαργος βάρβαρος απειλεί με επεκτατικά σχέδια εναντίον του Ελληνισμού αφού κατάφερε να εξαφανίσει σχεδόν όλες τις μειονότητες της Ανατολής.
Σήμερα, που η τουρκική πολεμική μηχανή δείχνει περισσότερο από ποτέ έτοιμη να ακρωτηριάσει την εδαφική μας επικράτεια.
Σήμερα, που ο δήμιος της Αμάσειας προσπαθεί να δημιουργήσει προβλήματα στο ελληνικό σύστημα ασφάλειας χρησιμοποιώντας τους πρόσφυγες.
Σήμερα, που η λαίμαργη Τουρκία συνάπτει συμμαχίες και ιδρύει στρατιωτικές βάσεις στον περίγυρο της Ελλάδας.
Σήμερα, που απειλείται με πρωτοφανή μανία η αγάπη προς την Πατρίδα.
Σήμερα, που το δημογραφικό μας πρόβλημα έχει καταστεί ο καλύτερος σύμμαχος κάθε ξένου επιβουλέα.
Σήμερα, που ο Ελληνισμός συρρικνώνεται και οι απειλές χτυπούν επιτακτικά και απειλητικά την πόρτα μας.
Αποτελεί χρέος μας η διατήρηση της ιστορικής μνήμης και η διαφύλαξη της ιστορικής μας κληρονομιάς.
Οι ψυχές των ηρώων μαρτύρων ζούνε, μας βλέπουν και μας κρίνουν.
Μας βλέπουν και μας κρίνουν, οι αγνοούμενοι και οι ήρωες της Κύπρου, του Πόντου, της Μικράς Ασίας, της Θράκης, της Μακεδονίας, της Βορείου Ηπείρου, της Πίνδου, της Κρήτης, του Αιγαίου, της Ρούμελης και του Μοριά.
Μας βλέπουν και μας κρίνουν, οι γέροντες και οι ηλικιωμένες γυναίκες, οι μάνες και τα παιδιά τα σώματα των οποίων έμειναν άταφα στα ιερά ελληνικά χώματα.
Θα είναι χαρούμενοι όλοι αυτοί οι ήρωες και όλοι όσοι εξοντώθηκαν στο όνομα της Ελλάδας όταν θα βλέπουν ότι κύριο μέλημά μας είναι η ενδυνάμωση του Ελληνισμού με σκοπό την τιμωρία του βάρβαρου δήμιου.
Απαιτείται άμεσα ένα νέο Εθνικό Όραμα για την ανάταση όλου του Ελληνισμού.
Ζήτω οι αθάνατοι ήρωες του Ελληνισμού.
Ζήτω η Ελλάδα.
Αιωνία τους η μνήμη.
