Με την παρουσία πλήθους κόσμου, ο οποίος γέμισε ασφυκτικά την αίθουσα της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης, έγινε η παρουσίαση του βιβλίου της Αρχοντούλας και του Νίκου Κωνσταντινίδη «Ιχνηλατώντας τις ρίζες μας, στο Καρς του Καυκάσου», το βράδυ της Τετάρτης 19 Οκτωβρίου 2022, στην πρώτη ανοιχτή στο κοινό εκδήλωση μετά την πανδημία του Κορωναϊού.
Την εκδήλωση συνδιοργάνωσαν η Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης και ο Σύλλογος Καυκασίων Καλαμαριάς «Ο ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ».
Ο Γιώργος Λυσαρίδης
Τους συμμετέχοντες στην εκδήλωση καλωσόρισε ο πρόεδρος της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης Γιώργος Λυσαρίδης, ο οποίος ανέφερε πως μετά την πανδημία του Κορωναϊού, είναι η πρώτη ανοιχτή εκδήλωση για το κοινό και στη συνέχεια αναφέρθηκε στη σημασία έκδοσης του βιβλίου και την προσπάθεια των συγγραφέων για να καταγράψουν τα χωριά του Καρς και την έλευσή τους στην Ελλάδα. Επίσης εξέφρασε τη θλίψη της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης για την απώλεια του Χρήστου Σαμουηλίδη, τον οποίον τίμησε εν ζωή η Εύξεινος Λέσχη σε ειδική εκδήλωση.
Ο Φόρης Πεταλίδης
Ο συντονιστής της εκδήλωσης δημοσιογράφος Φόρης Πεταλίδης, πριν την παρουσίαση των ομιλητών και της εκδήλωσης, εξέφρασε τη θλίψη όλων για την απώλεια ενός μεγάλου Έλληνα απογόνου των Ελλήνων προσφύγων του Πόντου. Του Χρήστου Σαμουηλίδη, με καταγωγή από το Κιλκίς και απώτερη καταγωγή των γονέων του από το Καρς του Καυκάσου, ο οποίος έφυγε από κοντά μας το βράδυ της Τρίτης 18 Οκτωβρίου από καρδιακή προσβολή σε ηλικία 95 ετών. Η κηδεία του θα γίνει την Παρασκευή 21 Οκτωβρίου στο νεκροταφείο Χαλανδρίου. Στους οικείους τους εκφράζουμε τα συλλυπητήρια μας.
Ο Χρήστος Σαμουηλίδης, φιλόλογος, συγγραφέας, λαογράφος, εργάστηκε για περισσότερο από 15 χρόνια στο Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών του Οκτώβριου και της Μέλπως Μερλιέ και συγκέντρωσε 14.000 σελίδες λαογραφικού και ιστορικού περιεχομένου από αφηγήσεις προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής σε πόλεις και χωριά της Ελλάδας. Συνέγραψε περισσότερα από 40 βιβλία.
Η Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης και ο δήμος Πολίχνης, τίμησαν τον Χρήστο Σαμουηλίδη σε ειδική εκδήλωση που έγινε σε αυτόν τον χώρο για την προσφορά του στον ποντιακό ελληνισμό, με αφορμή την επανέκδοση του βιβλίου του Η Αυτοκρατορία της Τραπεζούντος.
Στο τεύχος Μαρτίου του 2022, ο Νίκος Κωνσταντινίδης έγραψε ένα δισέλιδο αφιέρωμα στην εφημερίδα ΕύΞΕΙΝΟΣ ΠΟΝΤΟΣ, για το συνολικό έργο του Χρήστου Σαμουηλίδη, και ήταν το τελευταίο μεγάλο αφιέρωμα για το συνολικό του έργο, με αποτέλεσμα να δεχθούμε το συγκινητικό του τηλεφώνημα.
Αναφερόμενος στο πρόγραμμα της παρουσίασης του νέου βιβλίου της Αρχοντούλας Κωνσταντινίδου και του Νίκου Κωνσταντινίδη, «Ιχνηλατώντας τις ρίζες μας, στο Καρς του Καυκάσου», στην εκδήλωση που συνδιοργανώνουν από κοινού, η Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης και ο Σύλλογος Καυκασίων Καλαμαριάς «Ο ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ», ανέφερε ότι για το βιβλίο θα μιλήσουν, ο Επαμεινώνδας Φαχαντίδης, ομότιμος καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, πρώην πρόεδρος της ΠΟΕ, πρώην πρόεδρος του Συλλόγου Καυκασίων Καλαμαριάς «Ο ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ» και πρώην πρόεδρος του Σωματείου «Άγιος Γεώργιος Περιστερεώτα», ο Γιάννης Νισύριος, δικηγόρος, πρόεδρος του Συλλόγου Ποντίων Δικηγόρων Θεσσαλονίκης «Ο ΣΤΡΑΒΩΝ» και οι συγγραφείς του βιβλίου, Αρχοντούλα Κωνσταντινίδου και Νίκος Κωνσταντινίδης.
Ο Θανάσης Στυλίδης και ο Γιάννης Γκόσιος
Η εκδήλωση άνοιξε με το μουσικό μέρος, όπου ο Θανάσης Στυλίδης στη λύρα και ο Γιάννης Γκόσιος στο τραγούδι απέδωσαν το μοιρολόι των Καρσλήδων που έγινε τραγούδι θρύλος για όλον τον ποντιακό ελληνισμό, «Έρημον και τσιόλ’ Καράπουρουν», που περιγράφει την πόνο των προσφύγων στα Απολυμαντήρια Καλαμαριάς και τους χιλιάδες ανθρώπους που άφησαν την τελευταία του πνοή σε αυτόν τον τόπο.
Ο Επαμεινώνδας Φαχαντίδης
Στη συνέχεια το λόγο πήρε ο Επαμεινώνδας Φαχαντίδης, ο οποίος περιέγραψε με αναλυτικό τρόπο τον προσπάθεια των συγγραφέων Νίκου Κωνσταντινίδη και Αρχοντούλας Κωνσταντινίδου, για να συγγράφουν το βιβλίο. Το πώς κατάφεραν να παρουσιάσουν στο κοινό όλα τα χωριά όπου κατοικούσαν οι Έλληνες του Πόντου οι οποίοι κατέφυγαν στην περιοχή και πως στη συνέχεια μετά από περιπέτειες κατέληξαν στην Ελλάδα. Ανέφερε επίσης τον αγώνα που έκαναν οι Έλληνες του Καυκάσου να κρατήσουν την εθνική και θρησκευτική τους συνείδηση, ενώ επισήμανε την προσπάθεια των συγγραφέων να καταγράφουν τα 85 χωριά και τα ήθη και έθιμα των κατοίκων και την ενασχόλησή τους κυρίως με τη γεωργία και την κτηνοτροφία.
Ο Γιάννης Νισύριος
Ο δεύτερος ομιλητής Γιάννης Νισύριος, τόνισε ότι οι συγγραφείς του βιβλίου Αρχοντούλα Κωνσταντινίδου και Νίκος Κωνσταντινίδης, εκτός από τα πραγματικά γεγονότα που περιγράφουν κατάφεραν μας δίνουν και το κλίμα της εποχής του τέλους του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ου αιώνα, στο οποίο κινούνταν οι Έλληνες του Πόντου και του Καυκάσου. Επίσης αναφερόμενος στην έλευσή τους στην Ελλάδα, υποστήριξε ότι μεγάλες μορφές του ελληνισμού του Πόντου και του Καυκάσου, δεν τους καλοδέχθηκε το ελληνικό πολιτικό σύστημα και έφερε ως παράδειγμα τον Ισαάκ Λαυρεντίδη, τον οποίο η πολιτική ηγεσία αν και το άξιζε δεν του εμπιστεύθηκε ποτέ μια θέση σε υπουργείο.
Ο Νίκος Κωνσταντινίδης
Στη συνέχεια το λόγο έλαβε ο εκ των συγγραφέων του βιβλίου, ο εκπαιδευτικός Νίκος Κωνσταντινίδης ο οποίος τόνισε πως ξεκίνησε η συγγραφή του βιβλίου, μετά το πρώτο βιβλίο για το χωριό καταγωγής του το Χωρύγι Κιλκίς και την προσπάθεια που έκανε να βρει ανθρώπους που να γνώριζαν πρόσωπα και γεγονότα της εποχής, πριν από 100 χρόνια. Τις δυσκολίες που συνάντησε, αλλά και τις ανοιχτές αγκαλιές από ανθρώπους που βοήθησαν να δώσουν πρωτογενείς πληροφορίες και έτσι ολοκληρώθηκε το βιβλίο που αποτελεί πλέον μια συνολική καταγραφή των 85 χωριών του Καρς και σε ποιες περιοχές εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα. Είναι ένα βιβλίο, φόρος τιμής για τους προγόνους μας οι οποίοι ήρθαν με δυσκολίες και κακουχίες στην Ελλάδα, άφησαν πολλούς νεκρούς στα Απολυμαντήρια Καλαμαριάς και στη συνέχεια εγκαταστάθηκαν σε πόλεις και χωριά της χώρας μας όπου και δημιούργησαν τη νέα τους ζωής.
Η Αρχοντούλα Κωνσταντινίδου
Τελευταία το λόγο έλαβε η εκ των συγγραφέων του βιβλίου Αρχοντούλα Κωνσταντινίδου, φιλόλογος και εκπαιδεύτρια ποντιακής διαλέκτου, η οποία αναφέρθηκε στο πως συγκεντρώθηκαν πρωτογενείς πληροφορίες για τη συγγραφή του βιβλίου, ενώ επισήμανε την πολιτική η οποία οδήγησε στην έξοδο των Καρσλήδων στην Ελλάδα. Τον τρόπο με τον οποίο τους αντιμετώπισαν οι γηγενείς, αλλά και το επίσημο ελληνικό κράτος στην έλευσή τους στην πατρίδα και τις διακρίσεις τις οποίες ένιωσαν ως πρόσφυγες, αν και Έλληνες την καταγωγή.
Η Χορωδία του Συλλόγου Καυκασίων Καλαμαριάς
Η εκδήλωση έκλεισε με την Χορωδία του Συλλόγου Καυκασίων Καλαμαριάς «Ο ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ», με τον χοράρχη και λυράρη Γιώργο Στεφανίδη, η οποία απέδωσε πέντε παραδοσιακά και σύγχρονα ποντιακά τραγούδια, αποσπώντας το θερμό χειροκρότημα των παρευρισκομένων.
Ο πρόεδρος του Συλλόγου Χρήστος Πετανίδης, κλείνοντας την εκδήλωση αναφέρθηκε στη σημασία έκδοσης του βιβλίου και το πόσο αυτό αγγίζει την καρδιά των Καρσλήδων.
Στην εκδήλωση παρευρέθησαν, τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης και του Συλλόγου Καυκασίων Καλαμαριάς "Ο ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ", οι επίτιμοι πρόεδροι της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης, Γιώργος Παρχαρίδης ομότιμος καθηγητής ιατρικής του ΑΠΘ και πρώην πρόεδρος της ΠΟΕ και του ΔΙΣΥΠΕ, ο Κώστας Γαβρίδης δικηγόρος και πρώην γενικός γραμματέας της ΠΟΕ, ο Παναγιώτης Ακριτίδης πρώην πρόεδρος της Ευξείνου Λέσχης Θεσσαλονίκης, ο πρώην υπουργός Κωνσταντίνος Κιλτίδης, ο Αναστάσιος Αμανατίδης, πρώην δήμαρχος Κιλκίς, ο Θεμιστοκλής Ανθρακίδης αντιπρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Κιλκίς, ο Μανώλης Λαμτζίδης περιφερειακός σύμβουλος Κεντρικής Μακεδονίας και πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, ο Γιώργος Παπαδόπουλος δημοτικός σύμβουλος Καλαμαριάς, ο Ανανίας Τσιραμπίδης, πρόεδρος του Ιστορικού Αρχείου Προσφυγικού Ελληνισμού (ΙΑΠΕ), η πρόεδρος της Μέριμνας Ποντίων Κυριών Ανατολή Δημητριάδου, ο Γιώργος Παυλίδης, ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου, ο Χρήστος Καμενίδης ομότιμος καθηγητής ΑΠΘ, ο Σάββας Μαυρίδης καθηγητής του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος, ο Θανάσης Ακριτίδης, πρώην αντεισαγγελέας Αρείου Πάγου, ο πρόεδρος του ΣΠΟΣ Θεσσαλονίκης της ΠΟΕ Παύλος Γαλεγαλίδης, ο πρώην γενικός γραμματέας της ΠΟΕ Γιώργος Γεωργιάδης, ο πρώην γενικός γραμματέας της ΠΟΠΣ Κώστας Σαμουρκασίδης, ο Παναγιώτης Θεοδωρίδης πρώην πρόεδρος του Συλλόγου Καυκασίων Καλαμαριάς «Ο ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ», ο Δημήτριος Σιδηρόπουλος συνταξιούχος καθηγητής αγγειολογίας, ο Ευθύμιος Τρικαλλιέρης εκδότης, ο Νίκος Παλασίδης χοροδιδάσκαλος, η Νόρα Πυλόρωφ συγγραφέας – εγγονή του Πυλόρωφ, η Σοφία Λευκίδου καθηγήτρια εγγονή του Ιβάν Κάλτσεφ (Καλτσίδη), ο δικηγόρος Γιώργος Πινακίδης, ο Στάθης Αποστολίδης πρώην διευθυντής του Ταμείου Πρόνοιας Δικηγόρων Θεσσαλονίκης, ο Αρμουτίδης πρώην στατηγός της Ελληνικής Αστυνομίας, ο Δημήτριος Σιδηρόπουλος σχολικός σύμβουλος, ο Γεώργιος Κωνσταντινίδης εκπαιδευτικός, ο Γεώργιος Δημητριάδης δάσκαλος, η Ελένη Σισμανίδου δικηγόρος, ο Στυλιανός Θεοδωρίδης γιατρός, η Αγγελική Παμπουκίδου φιλόλογος – συγγραφέας, η Κατερίνα Μπίλη και η Σοφία Ιακωβίδου από τον ποντιακό σύλλογο Καλλιθέας – Συκεών Θεσσαλονίκης, ο Κώστας Μουρουζίδης και ο Γιάννης Μεντεσίδης από την Ένωση Ποντίων Ματσούκας.
